Drewniane i murowane wędzarnie są najczęściej budowanymi zarówno w ogródkach działkowych, jak i przy domu. Wyróżnia się jeszcze wędzarnie z kamienia oraz metalowe, te jednak budowane są raczej wyłącznie ze względów estetycznych i ozdobnych, lecz na podobnych zasadach co murowane – dotyczy kamiennych, zaś metalowe prawom budowy nie podlegają, gdyż są to kupne i przenośne urządzenia.
Tytułowy dylemat: wędzarnia drewniana czy murowana?, związany jest z kilkoma cechami w największym stopniu odróżniającymi obie konstrukcje. Podstawowa różnica wynika jednak z kosztów i jak się zdaje umiejętności, które należy posiadać, by je zbudować. W tym względzie na czoło wysuwa się wędzarnia murowana, która wymaga większego wkładu finansowego oraz pewnych umiejętności murarskich.
Zmienne ułatwiające wybór pomiędzy wędzarnią drewnianą a murowaną
Nie sposób wymienić w zdecydowany sposób cech, które wyróżniałyby jedną wędzarnię ponad drugą. Wybór którejś z nich zazwyczaj nie zależy od tego, co w wędzeniu najważniejsze, zatem smaku wędzonego mięsa. W obu przypadkach wędzarnie te sprawdzają się doskonale. W większości wybór ten dotyczy indywidualnych preferencji, które właściwie można podsumować. Odpowiedź na pytanie, którą wędzarnię wybrać: drewnianą czy murowaną?, sprowadza się więc do wyróżnienia zmiennych, które bierze się pod uwagę przed wyborem określonej z nich, a jest to zależne od:
- środków finansowych, które chcemy przeznaczyć na budowę wędzarni – jak już wspomniano, w całości murowana wędzarnia wymaga większych nakładów finansowych, niż te, które należy poświęcić drewnianej,
- umiejscowienia wędzarni – zależnie czy budujemy przy domu czy też na działce, nasz wybór może być inny, ponadto z pewnością decyduje również otoczenie i być może należy uznać, że przy murowanym domu piękna murowana, z cegły lub kamieni ozdobnych, wędzarnia będzie ozdobą, zaś na działce przy altance, wśród drzew, lepiej wkomponuje się wędzarnia drewniana, np. w kształcie pszczelego ula,
- warunków atmosferycznych i okolicy zamieszkania – oczywiście tam, gdzie często padają deszcze wskazane jest postawienie wędzarni murowanej, w naszym zmiennym klimacie sprawdzają się jednak obie konstrukcje; aczkolwiek na terenach podmokłych, o wysokim poziomie wilgotności, wskazane jest budowanie wędzarni murowanych, jeśli ma nam służyć całe lata,
- prognozowanej częstości używania – punkt ten jest związany z poprzednim; jak wiadomo zamoknięcie drewna prowadzi z czasem do jego gnicia; antycypowane pozostawienie wędzarni drewnianej samej sobie na kilka lat, a nawet krócej, i brak korzystania z niej, skłania do rozpatrzenia postawienia wędzarni murowanej, która, jeśli będzie nieużywana, lepiej oprze się wpływowi czasu, zaś drewniana może nie nadawać się do użytku.
Alternatywna dla wędzarni drewnianej i murowanej
Alternatywą dla wymienionych wędzarni: drewnianej i murowanej, jest oczywiście wędzarnia łącząca oba elementy. W takim wypadku zazwyczaj nad paleniskiem nadbudowuje się wysoki komin z cegieł, który dodaje przestrzeń między ogniem a komorą wędzarni, co w większym stopniu pozwala kontrolować temperaturę dopływającą do wędzarni, a na cegłach stawia się część drewnianą, czyli komorę, w której będzie wisiało mięso. Pytanie: wędzarnia drewniana czy murowana?, w tym wypadku pozostaje aktualne, lecz już w mniejszym stopniu.
Wynika to stąd, iż wpływ warunków atmosferycznych czy pozostawienia wędzarni samej sobie na długi czas wymagać może tylko częściowych zmian – wymiany drewnianej nadbudowy. Być może więc jest to najlepsze rozwiązanie jeśli wierzyć pogłoskom, że mięso wędzone w komorze drewnianej smakuje lepiej niż z jakiejkolwiek innej.
